ΕΙΛΙΚΡΙΝΑ δεν είχα καμιά διάθεση να ξανασχοληθώ με τον κ. Χριστόδουλο. Πολύ περισσότερο που ο κ. Μανώλης Βασιλάκης συνέθεσε έναν ογκώδη τόμο 666 σελίδων, με τίτλο «H μάστιγα του Θεού», όπου, με αξιοθαύμαστη υπομονή, συγκέντρωσε όλα τα στοιχεία για τον βίο και πολιτεία του Μακαριότατου, και παραθέτει πλήθος κείμενά του, που δίνουν όλο το μέγεθος των κοσμοθεωριών του.
Ομως, ένα νεότερο πόνημά του Αρχιεπισκόπου (που εκφωνήθηκε στα «Παύλεια» Βέροιας και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Εκκλησίας, 28.6.06), αποτελεί - νομίζω κορυφαίο αριστούργημα του κατηχητικού λόγου του. Και αξίζει να γίνει γνωστό σε ακόμα πλατύτερους κύκλους. Ιδού:
«ΤΟ δεύτερο είδωλο του ανθρώπου (μετά τα φρικαλέα ανθρώπινα δικαιώματα προφανώς) είναι η Λογική»... που «αποτελεί την τραγωδία του σύγχρονου ανθρώπου».
Απίστευτο αλλ' αληθές! Πριν προχωρήσει, όμως, στην πομφολυγώδη ανάπτυξη του αφορισμού του, προσφέρει εν είδει hors d'oeuvre ένα πελώριο μαργαριτάρι: «Από τον Θωμά τον Ακινάτη (1224-1274) και μετά, ο δυτικός άνθρωπος επιχειρεί να εξηγήσει με τη Λογική τα πάντα, ακόμη και ό,τι προφανώς τον υπερβαίνει».
Αλλ' ακόμα και οι μηδενισθέντες υποψήφιοι των AEI-TEI, γνωρίζουν ότι θεμελιωτής της τυπικής Λογικής είναι ο Αριστοτέλης και ότι τα έργα του επηρέασαν καταλυτικά όλη την κατοπινή φιλοσοφία, μεσαιωνική και νεότερη. Και μάλιστα, ο μεγάλος γερμανός φιλόσοφος Ιμμάνουελ Καντ υποστηρίζει πως «η Λογική δεν μπόρεσε να κάνει ούτε ένα βήμα μπρος ή πίσω από τον καιρό του Αριστοτέλη».1
Αλλωστε, και ο σπουδαίος θεολόγος και φιλόσοφος Θωμάς Ακινάτης, στην αριστοτελική διδασκαλία στηρίχτηκε, προσπαθώντας να συνδέσει τη θεολογία με τη φιλοσοφία. Πώς τα αγνοεί - ή τα αποσιωπά - αυτά ο θεόπνευστος διδάχος μας;
ΑΣ έρθουμε όμως, στο corpus του αρχιεπισκοπικού λιβέλλου, για να ρωτήσουμε: Αν η Λογική αποτελεί την «τραγωδία του ανθρώπου», τι είναι εκείνο που εξασφαλίζει την ευτυχία του; Αυτονόητα, το αντίθετο της Λογικής: η πίστη, το δόγμα, το «πίστευε και μη ερεύνα», ο παραλογισμός. Αυτό, δηλαδή, που κυριαρχούσε στον Μεσαίωνα και που το σάρωσαν η Αναγέννηση και ο Διαφωτισμός. Εξ ου, και το αβυσσαλέο μίσος και μένος του Αρχιεπισκόπου εναντίον αυτών των «Δαιμόνων».
ΤΟ περίεργο όμως είναι ότι ο κ. Χριστόδουλος, στα ατελεύτητα κηρύγματά του, μιλάει αδιάκοπα για «ελληνο-χριστιανικό πολιτισμό». Αλλ' ακόμα κι εκείνος δεν μπορεί να αγνοεί πως ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός, σε όλες τις εκφάνσεις του (από τη φιλοσοφία ως τις επιστήμες, από την κοινωνική ως την πολιτική οργάνωση) διεπόταν από τον Λόγο, τη Λογική. Πριν 20 μέρες2, είχα παραθέσει την επιγραμματική διατύπωση του εγκυρότερου μάρτυρα, του Αριστοτέλη: «Δεν δίνουμε την εξουσία σ' έναν άνθρωπο αλλά στον Λόγο, επειδή οι άνθρωποι ασκούν την εξουσία για τον εαυτό τους και γίνονται τύραννοι». Οχι μόνο την πολιτική εξουσία αλλά και κάθε άλλη.
Πώς, λοιπόν, ο κ. Χριστόδουλος (και πολλοί συν αυτώ) «παντρεύουν» τον Ελληνικό πολιτισμό που κυριαρχείται από την Λογική, με την Ορθοδοξία, τον Χριστιανισμό γενικότερα, που βασιλεύεται από την «άγια» μη-λογική; Δεν είναι αυτό μια γοερή αντίφαση που, αντιστάσεως μη ούσης, χρησιμοποιείται κατά κόρον όχι μόνο από το ιερατείο αλλά και από πολιτικούς και άλλους αστέρες των μπαλκονιών και των τηλεοπτικών παραθύρων;
Πολύ περισσότερο που (κατά τον κ. Χριστόδουλο, πάντα) η συνέπεια της αφειδούς χρήσης της Λογικής είναι να «αποϊεροποιηθεί η ζωή». Δηλαδή, ο άνθρωπος και η ζωή του είναι «ιερά», αλλά έρχεται η σατανική Λογική και γκρεμίζει τα άγια και τα όσια. Ετσι που ο άνθρωπος «καθίσταται ον πεπερασμένο, χωρίς αξία, χωρίς προορισμό στη ζωή του, μια έμβια μηχανή, που μπορεί να τη χρησιμοποιεί όπως αυτός νομίζει. Το χειρότερο, δηλαδή, είναι ότι η φιλοσοφική αντίληψη της Λογικής χρησιμοποιείται και ως όπλο κατά αρχών και αξιών, που έχουν να κάνουν με την ίδια την υπόσταση του ανθρώπου».
Ο κ. Χριστόδουλος δεν εξηγεί ποιες είναι αυτές οι αρχές και αξίες. Αλλά οποιοσδήποτε άνθρωπος με σώας τας φρένας, θα τον πληροφορήσει πως βασικότατες αξίες του ανθρώπινου βίου είναι η ελευθερία ζωής, σκέψης, έκφρασης, πράξης, δηλαδή τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ο Αρχιεπίσκοπος κατακεραυνώνει σε κάθε ευκαιρία. Κατ' αυτόν, όμως, η σωτηρία του ανθρώπου έγκειται στην κατάργηση αυτών των δικαιωμάτων. Οπότε ο άνθρωπος θα ξαναγίνει αυτό που ήταν κάτω από τυραννικά, ολοκληρωτικά καθεστώτα: μια έμβια μηχανή (εδώ ταιριάζει ο όρος), χωρίς άλλο «δικαίωμα» παρά να πιστεύει τυφλά και να υπακούει βουβά τους προφήτες της όποιας πίστης, να εκτελεί αδιαμαρτύρητα ό,τι εκείνοι του επιτάζουν - και να τους χρυσώνει.
THN απόδειξη την προσφέρει ο ίδιος σε μια λίγο νεότερη ομιλία του στην Πολιτιστική Αμφικτυονία των Δελφών, που δημοσιεύεται επίσης στην ιστοσελίδα της Εκκλησίας (5.7.06).
Εκεί κηρύττει ανοιχτό πια και ανελέητο πόλεμο κατά των ανθρώπινων δικαιωμάτων. «H εκκλησία θα έλθει σε πολλές συγκρούσεις με το κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», προφητεύει. Και στη θέση τους (που είναι μια «νομική αντίληψη»!) «εκείνη προτάσσει τη διακονία». Και τι εστί διακονία; Μα η υπηρεσία, η αδιαμαρτύρητη εκτέλεση καθήκοντος που σου ορίζουν άλλοι, «ανώτεροί» σου. Ενώ τα ανθρώπινα δικαιώματα μεθοδεύουν την «κατάργηση της ηθικής συνείδησης» και μετατρέπουν τον άνθρωπο σε «υποζύγιο του διαβόλου»!
ΙΔΟΥ, λοιπόν, ο - κατά Χριστόδουλον - ιδανικός άνθρωπος: ένα πλάσμα ά-λογο, άκριτο, άβουλο, άλαλο, δουλικό, ένα υποζύγιο (κυριολεκτικά, αυτή τη φορά), που θα συμμορφώνεται ασυζητητί με τα δόγματα και τους φετφάδες των «πνευματικών» πατέρων του.
Ετσι και μόνο έτσι θα «ιεροποιηθούμε» όλοι, και ο Σατανάς, ο «άρχων του κόσμου τούτου», (όπως τον ονομάζει ο Αρχιεπίσκοπος) θα μεταναστεύσει σε κάποιον άλλον πλανήτη, για να τον «διαβολίσει» κι αυτόν - εκτός αν βρει εκεί κάποιον άλλον Χριστόδουλο που θα του χαλάσει τα σχέδια...
Ομως, ένα νεότερο πόνημά του Αρχιεπισκόπου (που εκφωνήθηκε στα «Παύλεια» Βέροιας και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Εκκλησίας, 28.6.06), αποτελεί - νομίζω κορυφαίο αριστούργημα του κατηχητικού λόγου του. Και αξίζει να γίνει γνωστό σε ακόμα πλατύτερους κύκλους. Ιδού:
«ΤΟ δεύτερο είδωλο του ανθρώπου (μετά τα φρικαλέα ανθρώπινα δικαιώματα προφανώς) είναι η Λογική»... που «αποτελεί την τραγωδία του σύγχρονου ανθρώπου».
Απίστευτο αλλ' αληθές! Πριν προχωρήσει, όμως, στην πομφολυγώδη ανάπτυξη του αφορισμού του, προσφέρει εν είδει hors d'oeuvre ένα πελώριο μαργαριτάρι: «Από τον Θωμά τον Ακινάτη (1224-1274) και μετά, ο δυτικός άνθρωπος επιχειρεί να εξηγήσει με τη Λογική τα πάντα, ακόμη και ό,τι προφανώς τον υπερβαίνει».
Αλλ' ακόμα και οι μηδενισθέντες υποψήφιοι των AEI-TEI, γνωρίζουν ότι θεμελιωτής της τυπικής Λογικής είναι ο Αριστοτέλης και ότι τα έργα του επηρέασαν καταλυτικά όλη την κατοπινή φιλοσοφία, μεσαιωνική και νεότερη. Και μάλιστα, ο μεγάλος γερμανός φιλόσοφος Ιμμάνουελ Καντ υποστηρίζει πως «η Λογική δεν μπόρεσε να κάνει ούτε ένα βήμα μπρος ή πίσω από τον καιρό του Αριστοτέλη».1
Αλλωστε, και ο σπουδαίος θεολόγος και φιλόσοφος Θωμάς Ακινάτης, στην αριστοτελική διδασκαλία στηρίχτηκε, προσπαθώντας να συνδέσει τη θεολογία με τη φιλοσοφία. Πώς τα αγνοεί - ή τα αποσιωπά - αυτά ο θεόπνευστος διδάχος μας;
ΑΣ έρθουμε όμως, στο corpus του αρχιεπισκοπικού λιβέλλου, για να ρωτήσουμε: Αν η Λογική αποτελεί την «τραγωδία του ανθρώπου», τι είναι εκείνο που εξασφαλίζει την ευτυχία του; Αυτονόητα, το αντίθετο της Λογικής: η πίστη, το δόγμα, το «πίστευε και μη ερεύνα», ο παραλογισμός. Αυτό, δηλαδή, που κυριαρχούσε στον Μεσαίωνα και που το σάρωσαν η Αναγέννηση και ο Διαφωτισμός. Εξ ου, και το αβυσσαλέο μίσος και μένος του Αρχιεπισκόπου εναντίον αυτών των «Δαιμόνων».
ΤΟ περίεργο όμως είναι ότι ο κ. Χριστόδουλος, στα ατελεύτητα κηρύγματά του, μιλάει αδιάκοπα για «ελληνο-χριστιανικό πολιτισμό». Αλλ' ακόμα κι εκείνος δεν μπορεί να αγνοεί πως ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός, σε όλες τις εκφάνσεις του (από τη φιλοσοφία ως τις επιστήμες, από την κοινωνική ως την πολιτική οργάνωση) διεπόταν από τον Λόγο, τη Λογική. Πριν 20 μέρες2, είχα παραθέσει την επιγραμματική διατύπωση του εγκυρότερου μάρτυρα, του Αριστοτέλη: «Δεν δίνουμε την εξουσία σ' έναν άνθρωπο αλλά στον Λόγο, επειδή οι άνθρωποι ασκούν την εξουσία για τον εαυτό τους και γίνονται τύραννοι». Οχι μόνο την πολιτική εξουσία αλλά και κάθε άλλη.
Πώς, λοιπόν, ο κ. Χριστόδουλος (και πολλοί συν αυτώ) «παντρεύουν» τον Ελληνικό πολιτισμό που κυριαρχείται από την Λογική, με την Ορθοδοξία, τον Χριστιανισμό γενικότερα, που βασιλεύεται από την «άγια» μη-λογική; Δεν είναι αυτό μια γοερή αντίφαση που, αντιστάσεως μη ούσης, χρησιμοποιείται κατά κόρον όχι μόνο από το ιερατείο αλλά και από πολιτικούς και άλλους αστέρες των μπαλκονιών και των τηλεοπτικών παραθύρων;
Πολύ περισσότερο που (κατά τον κ. Χριστόδουλο, πάντα) η συνέπεια της αφειδούς χρήσης της Λογικής είναι να «αποϊεροποιηθεί η ζωή». Δηλαδή, ο άνθρωπος και η ζωή του είναι «ιερά», αλλά έρχεται η σατανική Λογική και γκρεμίζει τα άγια και τα όσια. Ετσι που ο άνθρωπος «καθίσταται ον πεπερασμένο, χωρίς αξία, χωρίς προορισμό στη ζωή του, μια έμβια μηχανή, που μπορεί να τη χρησιμοποιεί όπως αυτός νομίζει. Το χειρότερο, δηλαδή, είναι ότι η φιλοσοφική αντίληψη της Λογικής χρησιμοποιείται και ως όπλο κατά αρχών και αξιών, που έχουν να κάνουν με την ίδια την υπόσταση του ανθρώπου».
Ο κ. Χριστόδουλος δεν εξηγεί ποιες είναι αυτές οι αρχές και αξίες. Αλλά οποιοσδήποτε άνθρωπος με σώας τας φρένας, θα τον πληροφορήσει πως βασικότατες αξίες του ανθρώπινου βίου είναι η ελευθερία ζωής, σκέψης, έκφρασης, πράξης, δηλαδή τα ανθρώπινα δικαιώματα, που ο Αρχιεπίσκοπος κατακεραυνώνει σε κάθε ευκαιρία. Κατ' αυτόν, όμως, η σωτηρία του ανθρώπου έγκειται στην κατάργηση αυτών των δικαιωμάτων. Οπότε ο άνθρωπος θα ξαναγίνει αυτό που ήταν κάτω από τυραννικά, ολοκληρωτικά καθεστώτα: μια έμβια μηχανή (εδώ ταιριάζει ο όρος), χωρίς άλλο «δικαίωμα» παρά να πιστεύει τυφλά και να υπακούει βουβά τους προφήτες της όποιας πίστης, να εκτελεί αδιαμαρτύρητα ό,τι εκείνοι του επιτάζουν - και να τους χρυσώνει.
THN απόδειξη την προσφέρει ο ίδιος σε μια λίγο νεότερη ομιλία του στην Πολιτιστική Αμφικτυονία των Δελφών, που δημοσιεύεται επίσης στην ιστοσελίδα της Εκκλησίας (5.7.06).
Εκεί κηρύττει ανοιχτό πια και ανελέητο πόλεμο κατά των ανθρώπινων δικαιωμάτων. «H εκκλησία θα έλθει σε πολλές συγκρούσεις με το κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», προφητεύει. Και στη θέση τους (που είναι μια «νομική αντίληψη»!) «εκείνη προτάσσει τη διακονία». Και τι εστί διακονία; Μα η υπηρεσία, η αδιαμαρτύρητη εκτέλεση καθήκοντος που σου ορίζουν άλλοι, «ανώτεροί» σου. Ενώ τα ανθρώπινα δικαιώματα μεθοδεύουν την «κατάργηση της ηθικής συνείδησης» και μετατρέπουν τον άνθρωπο σε «υποζύγιο του διαβόλου»!
ΙΔΟΥ, λοιπόν, ο - κατά Χριστόδουλον - ιδανικός άνθρωπος: ένα πλάσμα ά-λογο, άκριτο, άβουλο, άλαλο, δουλικό, ένα υποζύγιο (κυριολεκτικά, αυτή τη φορά), που θα συμμορφώνεται ασυζητητί με τα δόγματα και τους φετφάδες των «πνευματικών» πατέρων του.
Ετσι και μόνο έτσι θα «ιεροποιηθούμε» όλοι, και ο Σατανάς, ο «άρχων του κόσμου τούτου», (όπως τον ονομάζει ο Αρχιεπίσκοπος) θα μεταναστεύσει σε κάποιον άλλον πλανήτη, για να τον «διαβολίσει» κι αυτόν - εκτός αν βρει εκεί κάποιον άλλον Χριστόδουλο που θα του χαλάσει τα σχέδια...
1. «Κριτική του Καθαρού Λόγου», B, 7.
2. «Διάλογοι», «Βήμα», 2.7.00. Το ΒΗΜΑ, 23/07/2006 , σελ.: B 36.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ Μ. Βασιλάκη:
Οι «επαγγελματικές» οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν αντέδρασαν στην κήρυξη πολέμου από τον Χριστόδουλο! Και μάλιστα από το επίσημο βήμα του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών. Σιωπούν. Και η σιγή τους είναι εκκωφαντική. Ούτε τα προσχήματα δεν τηρούν πλέον. Ούτε το άρθρο του κ. Πλωρίτη τις έκανε να αντιδράσουν. Και η ευαισθησία, στην Ελλάδα, είναι επάγγελμα.
Το πλήρες κείμενο στο οποίο αναφέρεται ο κ. Πλωρίτης είναι:
Ομιλία του Αρχιεπισκόπου
στην Πολιτιστική Αμφικτυονία 2006
στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
με θέμα «Θρησκείες και Πολιτισμοί του 21ου αιώνα»
5/7/2006
«[…] Δεν θα μπορούσα να κλείσω την εισήγησή μου μιλώντας στον χώρο αυτόν, χωρίς να αναφερθώ σε δυο μεγάλης σημασίας θέματα: στα δικαιώματα του ανθρώπου και στην υπεράσπιση της τέχνης.
Η Εκκλησία θα έλθει σε πολλές συγκρούσεις με το κίνημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Εκκλησία, όχι μόνο δεν αντιτίθεται στα δικαιώματα του ανθρώπου αλλά τα υπερβαίνει, αφού στη θέση των δικαιωμάτων, δηλαδή μιας νομικής αντίληψης, Εκείνη προτάσσει τη διακονία. Στη θέση των όσων ο νόμος επιτρέπει, Εκείνη προτάσσει την ελεύθερη υπηρεσία και αφοσίωση. Όμως, η Εκκλησία, δεν μπορεί να δεχθεί αυτό που μέσω του κινήματος των δικαιωμάτων προωθεί ο άρχων του κόσμου τούτου: την κατάργηση της αμαρτίας. Αυτό που θέλουν να εμφανίσουν ως δικαίωμα, δεν είναι ο σεβασμός του ανθρωπίνου προσώπου αλλά η εξαλλοίωσή του, η απαγόρευση να συναισθάνεται ο άνθρωπος την αδυναμία του έναντι του Θεού, την αμαρτωλότητά του. Μεθοδεύεται λοιπόν η αδυναμία του ανθρώπου να μετανοεί και να συγχωρείται. Με άλλα λόγια, μεθοδεύεται η κατάργηση της ηθικής συνείδησης, και η αντικατάστασή της από νομικούς κανόνες. Στον κόσμο που ετοιμάζουν, δεν θα υπάρχουν πλέον αμαρτίες, αλλά μόνον παραβάσεις του νόμου.
Σε αυτή τη μετατροπή του ανθρώπου σε υποζύγιο του διαβόλου, ασφαλώς και ανυποχώρητα θα αντιταχθεί η Εκκλησία. Δεν έχει σημασία ποιοι νόμοι θα ψηφισθούν. Κι αν νομοθετηθεί η κατάργηση της ηθικής συνείδησης, κι αν ακόμη τα σχέδια του πονηρού περάσουν. Ακόμη χειρότερα γι’ αυτόν, αφού η Εκκλησία θα μένει πλέον ο μόνος και άγρυπνος φάρος της συνείδησης.
Και τελειώνω, κλείνοντας με μιαν αναφορά στην τέχνη. Όχι τυχαίως, το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών παρουσιάζει εδώ και στοχασμό και τέχνη. Ορθώς, διότι έτσι τιμά το πνεύμα του χώρου. Αλλά μπορώ να πω ότι για την Ορθόδοξη Εκκλησία, η αγάπη για την τέχνη θα αποτελέσει ένα κριτήριο της ικανότητάς της να ανταποκριθεί στη ζωή του ποιμνίου της. Διότι όσο περισσότερο οι κοινωνίες μας γίνονται απρόσωπες και μαζικές, τόσο περισσότερο η Εκκλησία πρέπει να βλέπει την τέχνη ως όπλο υπεράσπισης του ανθρώπου από τις αλλοτριωτικές δυνάμεις. Δεν θα δεχθώ βεβαίως ότι όλα τα έργα εκφράζουν το πρόσωπο του ανθρώπου. Γνωρίζω ότι πολλά το θίγουν και το απογυμνώνουν. Αλλά η τέχνη μένει πέραν αυτών. Πιστός σύντροφος και μέγα όπλο στον αγώνα του ανθρώπου να υπερβαίνει τις συνθλίβουσες συνθήκες, να αναπνέει ελεύθερα, να νιώθει πάνω του την πνοή του Θεού.
Εύχομαι σε όλους σας το πνεύμα του Θεού του Ζώντος να κατευθύνει τα βήματά σας.»
Από το site της Εκκλησίας:
http://www.ecclesia.gr/greek/archbishop/default.asp?id=454&what_main=1&what_sub=7&lang=gr&archbishop_heading=Μηνύματα