H MΑΥΡΗ ΕΛΛΑΔΑ

Μανώλης Βασιλάκης, Η μάστιγα του Θεού, προλεγόμενα Δημήτρης Ραυτόπουλος - Νίκος Δήμου, επίμετρο Ριχάρδος Σωμερίτης, εκδόσεις Γνώσεις, Αθήνα 2006, 666 σελ. + επίλογος Ι-ΧΙΙ, παραρτήματα XIII-XXVIII.

Ένα έργο που έλειπε και που περιλαμβάνει μια λεπτομερή όσο και σχολαστική περιοδολόγηση στην ιστορία αυτού που ο συγγραφέας ονομάζει η ‘μαύρη Ελλάδα’ και στον καθημερινό αλλά και τον ακαδημαϊκό λόγο καταγράφεται ως ‘νεοορθοδοξία’, ως ‘ελληνοχριστιανικός φονταμενταλισμός’ κ.λπ. Στο βιβλίο αυτό δείχνεται ότι οι ακρότητες, γλωσσικές και άλλες, του αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Χριστόδουλου δεν είναι ούτε προϊόν μιας στιγμιαίας αγανάκτησης ή συγκίνησης ούτε παρορμήσεων που, για τον λόγο αυτόν, είναι αδύνατον να ελεγχθούν. Με εξαντλητικές λεπτομέρειες και αναφορές σε άρθρα, βιβλία, ομιλίες, κηρύγματα, παρεμβάσεις κ.λπ. αναδεικνύεται η εικόνα ενός ανθρώπου ο οποίος, ήδη από την εποχή της δικτατορίας στη διάρκεια της οποίας –κατά δική του δήλωση– διάβαζε (!) και γι’ αυτό δεν άκουγε τις οιμωγές των βασανισμένων, στόχευε την εξουσία στην εκκλησία την οποία απέκτησε και μάλιστα με μέσα που κάθε άλλο παρά σύμφωνα με τους εκκλησιαστικούς κανόνες ήταν. Στο βιβλίο αυτό δείχνεται η μεγάλη επιρροή της Αδελφότητας ‘Η Χρυσοπηγή’, οι σκοταδιστικές της αντιλήψεις, το πόσο επηρεάζει τα εκκλησιαστικά πράγματα· δείχνονται επίσης οι ‘συνδέσεις’ που είτε προϋπήρχαν είτε δημιουργήθηκαν μετά την εκλογή Χριστόδουλου με ακροδεξιά γκρουπούσκουλα. Δείχνεται προπάντων η επιρροή που ασκεί στον αρχιεπίσκοπο μια μικρή ομάδα φανατικών με επικεφαλής τον αμπελοφιλοσοφούντα θεολόγο Χ. Γιανναρά, αλλά και άλλοι γραφικοί από τους οποίους δανείζεται χαρακτηρισμούς των ‘πολιτικών’ και ‘ιδεολογικών’ αντιπάλων ως ‘ευρωλιγούρηδων’, ‘φωταδιστών’, ‘προοδευτικάριων’, ‘κουλτουριάρηδων’ κ.λπ. Όμως η προσβλητική όσο και συκοφαντική λέξη ‘γραικύλοι’ με την οποία στολίζει όλους τους παραπάνω είναι δική του, ανήκει στο δικό του λεξιλόγιο και αυτής κάνει εξαντλητική χρήση. Μεγάλης σημασίας είναι η (για πρώτη φορά) ολοκληρωμένη παράθεση ενός ντοκουμέντου που, σήμερα ενώπιον της αναθεώρησης του Συντάγματος, αποκτά μεγάλη σημασία. Πρόκειται για τα Εστενογραφημένα Πρακτικά της Β΄ Συντακτικής των Κρητών Συνελεύσεως όπου ο Ελευθέριος Βενιζέλος δίνει μια αποστομωτική απάντηση σε όλους εκείνους που τότε και σήμερα υποστηρίζουν την αρχή της ‘επικρατούσας θρησκείας’. Ο Μ. Βασιλάκης με το βιβλίο αυτό καταφέρνει να συνδέσει τα στοιχεία ενός παζλ και να αναδείξει την εικόνα της σημερινής ηγεσίας της ελληνορθόδοξης εκκλησίας και της ιδεολογίας της που είναι τόσο ακραία και γι’ αυτό (οφείλει να) μας προβληματίζει.

"Επιστήμη και Κοινωνία", Επιθεώρηση πολιτικής και ηθικής θεωρίας, τεύχος 16, εκδ. Α. Σάκκουλα.